نخ و نقشه

نخ و نقشه و قالی ایرانی که یکی از سرمایه های ایرام زمینه و هنری پیشتاز در زمینه بافت میباشد.

قالی ایرانی از دیرباز معروف و مورد استفاده بوده، وسند آن نیز گزنفون تاریخ‌نگار یونانی در کتاب سیرت کوروش،

در بین سال‌های ۴۳۰ تا ۳۴۵ پیش از میلاد می‌نویسد: «ایرانیان برای این‌که بسترشان نرم باشد قالیچه زیر بستر خود می‌گسترند.»

ساسانی از فرش پشمی ایران به عنوان کالای وارداتی به چین نام می‌برد

فرش معروف بهارستان در کاخ تیسفون نیز به خاطر شکوهش بازتاب گسترده‌ای در ادبیات اسلامی داشته‌است.

اگر چه برخی قصد دارند تاریخ فرش‌بافی را به هنر ترک

و قبایل آسیای مرکزی مرتبط نمایند ولی

اما با کشف قالی پازیریک که قدیمی‌ترین نمونهٔ قالی جهان که تاکنون یافته شده است

، با نقوش اصیل هخامنشی است

که در گور یخ‌زدهٔ یکی از فرمانروایان سکایی در درهٔ پازیریک در ۸۰ کیلومتری مغولستان بیرونی پیدا شده است

این ادعا را باطل می‌کند. نخ و نقشه

سیروس پرهام با رد این ادعا بیان می‌دارد

در آثار نقاشان اروپای قرن پانزدهم مسیحی هرچه فرش بود

از آناتولی و قفقاز بود و نمونه های بازمانده از فرشبافی سده های سیزدهم و چهاردهم مسیحی

نیز از قفقاز و آسیای صغیر و هیچ نمونه ی ماقبل صفوی که به تحقیق بافت ایران باشد، در دست نبود.

در آن زمان هنوز قالی پازیریک نیز کشف نشده بود

و تصور می رفت که قالیبافی دارای عمری هزار ساله و رواج آن درایران نیز مرهون شاهان صفوی است.

— سیروس پرهام

پژوهشگران قالی پازیریک را از دست‌بافت‌های پارت‌ها یا مادها و مربوط به دوره هخامنشی می‌دانند. هم‌اکنون ۴۰ درصد صادرات قالی ایرانی

از طریق استان آذربایجان شرقی صورت می‌گیرد

در میان فرش‌های مهم دستباف در تاریخ ایران می‌توان به فرش و قالی‌های ذیل اشاره کرد

نخ و نقشه

• قالی پازیریک : این فرش قدمتی ۲۵۰۰ ساله دارد و در اندازه‌های ۲۱۰ در ۱۸۳ سانتیمتر و با حدود ۳۶۰۰ گره بافته شده است.

• فرش بهارستان : معروف به فرش بهار خسرو که یک قالی بسیار عالی در زمان خسرو پرویز می‌باشد.

• قالی دستباف عصر صفوی : یکی دیگر از زیباترین قالی‌های دستباف ایرانی بوده

• که خلاقیت و نبوغ هنرمندان در زمان حکومت صفویان را نشان می‌دهد

• ، در این دوره قالیبافان با استفاده از طرح‌هایی در حدود ۱۵۰۰ تخته فرش و قالی از خود به جا گذاشته اند.

• قالی ترنج منظره حیوانات : یکی دیگر از فرش‌های ایرانی است

• که با زمینه قرمز رنگ و طرح‌های زیبایی ، تولید شده از ابریشم می‌باشد که موجب محبوبیت بالای آن شده است.

• قالی چلسی : یکی دیگر از فرش‌های زیبای جهان قالی چلسی است

• که در مجموعه فرش‌های موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می‌شود.